Nakon što su dobili odobrenje jugoslovenskih vlasti, fudbaleri Hajduka iz Splita iskoristili su zimsku pauzu u državnom prvenstvu sezone 1952/53. za turneju po Južnoj Americi.
Splićani su doputovali u Buenos Ajres u utorak 10.2.1953. avionom DC-6 ,,Aerolineas Argentinasa” u kojem su još bili i jugoslovenski ministri upućeni na zakazan bilateralni sastanak sa argentinskim kolegama.
Narednog dana, fudbalere Hajduka primio je lično predsednik Argentine Huan Domingo Perez u svojoj rezidenciji. U znak dobrodošlice, gostima je obećao na raspolaganje avion za razgledanje ,,zemlje srebra" nakon što odigraju već zakazane utakmice.
U četvrtak, 12. februara 1953. u glavnom gradu Argentine, tadašnjem šampionu Jugoslavije pripala je velika čast da odigra prvu utakmicu pod svetlostima reflektora na stadionu ,,La Bombonjera“ protiv domaćina Boke Juniors. Osim osvetljenja, ovo je bila i premijerna utakmica nakon rekonstrukcije, odnosno povećanog kapaciteta stadiona. Susretu su prisustvovali već pomenuti predsednik Huan Peron i neimenovani jugoslovenski ministri.
Kako bi izrazili zahvalnost domaćim fudbalerima, navijačima i prisutnim državnim zvaničnicima, svaki Hajdukov fudbaler je zalepio na beli dres po jedno slovo, pa se prilikom intoniranja himni dve zemlje sa njihovih grudi mogao videti slogan ,,Viva Argentina“.
Sa druge strane fubaleri Boke su svoju zahvalnost gostima izrazili tako što su istrčali na teren sa raširenom jugoslovenskom zastavom.
Prvih 20-ak minuta utakmice po lepom i prijatnom vremenu, fudbaleri Hajduka su bili prilično dezorijentisani ili još uvek nenaviknuti na noćne utakmice. Golman Beara imao je pune ruke posle pred naletom Rubena Žila i Antonia Gonzalesa. Trenutak nepažnje gostojuće odbrane u 18. minutu istoristio je Huan Karlos Navaro koji je postigao jedini pogodak u prvom poluvremenu. Da utakmica obiluje u prijateljskoj atmosferi govorili su i osmesi fudbalera prilikom izlaska sa terena tokom pauze.
Akcija Boke Juniors tokom prvog poluvremena
Već u drugom minutu nastavka, tada 35-ogodišnji Frane Matošić postigao je gol iz jedanajsterca za izjednačenje 1:1. Ništa nije slutilo da će se utakmica i završiti ovim rezultatom pošto je u nastavku bilo još nekoliko dobrih šansi sa obe strane. Tokom poslednjih pola sata igre izvršen je veliki broj izmena igrača. Odmorni fudbaleri nisu prikazali zavidan kvalitet igre tako da utakmica sa istekom 90-og minuta nije ostavila poseban utisak na publiku, najviše zbog prijateljskog odnosa prema igri oba tima kao i manjkom borbenosti.
Delić, trener Matošić i Beara u svlačionici posle utakmice
Nakon utakmice, u izdanju lokalnog časopisa ,,El Grafico“ splitski Hajduk je opisan kao tim koji gaji ,,jednostavnu“ igru , a fudbaleri kao momci ,,srednje visine i dugog koraka“. Najveći utisak po goste nakon premijerne utakmice ipak je bilo samo prisustvo događaju koji je istorijski za Boku Juniors, kao i prijem kod predsednika. Nakon ove, Hajduk je odigrao još 5 utakmica na turneji (dve u Čileu). A svoj boravak su produžili za još 10-ak dana koje su iskoristili za obilazak Argentine iz vazduha. Zbog produženog boravka (nakon odobrenja vlasti u Beogradu), prva dva kola u nastavku prvenstva Jugoslavije ,,bili” su odigrali sa mladim timom što ih je na kraju sezone možda koštalo nove titule šampiona.
Do danas nije poznat pravi razlog za ovakavu naklonost predsednika Argentine prema fudbalerima iz jugoslovenske Narodne Republike Hrvatske. Utakmica se odigrala u trenutku dok je trajao proces rešavanja sukoba hrvatske emigracije u Argentini, među kojima je bilo i ratnih zločinaca sa teritorije NDH (kome je Huan Peron pružio utočiste nakon 1945. prim. aut.), sa agentima UDBE o čemu šira javnost tada nije puno znala. O tome da li su diplomate obe zemlje vodile svoju bitku preko leđa fudbalera Hajduka iskoristivši ih u političke svrhe i da li su samo poslužili kao gest dobre volje argentinskih vlasti pred prisutnim jugoslovenskih ministarima koje su želeli da impresioniraju ostaje samo da nagađamo.
Huan Domingo Peron tokom 50-ih godina
Kamen temeljac za izgradnju stadiona Boke postavljen je februara 1938. godine na osnovu projekta ,,izgradnje velikog stadiona na malom prostoru“ slovenačkog arhitekte Viktora Sulčića rođenom, po nekim izvorima, u mestu Križ kod Trsta. Viktor je bio oženjen Anom Kiselić čije je rodno mesto Vranjevo (Novi Bečej) u srednjebanatskom okrugu a čiji je otac bio ugledni predratni ekonomista i direktor ,,Zadružne gospodarske banke" u Novom Sadu, Joca Kiselić.
Viktor Sučić
Najviše zbog izgleda i velike akustike koju je izazvala izgradnja trećeg nivoa tribina otvorenog 12.2.1953. godine stadion Boke Juniors će dobiti trajni nadimak ,,Bombonjera“. Na osnovu jedne od legendi, arhitekta Sulčić je na rođendanskom slavlju dobio na poklon kutiju čokolade, nakon čega je istu poneo na sastanak sa saradnicima u izgradnji stadiona, inženjerom Delpinom i geometrom Raulom Besom kako bi im pokazao neverovatnu sličnost sa stadionom koji je dizajnirao.
Izgradnja trećeg nivoa tribina
- Thanks @Centrojas for the idea and provided material from which the text is created
Nikola Radulović
